Đó là vào năm 1960. Chùa ban đầu là một túp lều 25m vuông mỗi cạnh 5m, nền bằng đá núi đập nhỏ trộn lẫn với đá cuội cùng với cát đem từ đất liền sang., mái lợp bằng vải lều của nhà binh, vách che bằng giấy cát tông lấy từ các thùng giấy bán ở chợ Đầm. Một chiếc bàn gỗ tạp cũ được kê làm án thờ Phật với một tấm hình Phật tổ được lồng kính. Quá trình khai quang, cải tạo, xây dựng chùa Từ Tôn ban đầu có công của vợ chồng dân chài anh Sáu Sài gòn ở Hòn Đỏ được Quách Giao qua lời kể của HT Thích Viên Mãn đã tường thuật rất chi tiết trong Bút ký Người gánh nắng
Về Diện tích:
Theo Nguyễn Xuân: Về quy hoạch sử dụng đất, hệ thống hạ tầng kỹ thuật và các quy định về quản lý xây dựng quy hoạch, Quyết định của UBND tỉnh ghi rõ: Khu Hòn Chồng có diện tích 7,03 ha; ngoài 0,32 ha mặt nước và công viên đá được giữ nguyên hiện trạng, diện tích còn lại sử dụng xây dựng các công trình công cộng; công viên cây xanh, công viên chuyên đề và đường giao thông. Khu vực Hòn Đỏ, ngoài diện tích 1,06 ha bãi đá ngập nước không thuộc ranh giới quy hoạch, phần đảo nổi 0,97 ha được sử dụng xây dựng các công trình công cộng, công viên cây xanh, công viên đá và đường giao thông.
Bản thiết kế sơ bộ cảnh quan trên Hòn Đỏ Từ Tôn:
1. Nhận xét tổng quan
1.1 Vị trí địa lý
Hòn Đỏ Từ Tôn là một hải đảo nằm cách bờ biển dưới chân dãy núi Cù Lao khoảng 200m thuộc khu vực hành chánh của phường Vĩnh Thọ, TP Nha Trang. Hòn Đỏ Từ Tôn có hình dạng như một "nắm tay phải". Mực nước lúc 8h là 0.00m và lúc 17h là 1,55m (theo số liệu trên bản đồ do vẽ của Công ty Địa Chánh Khánh Hòa, ngày 17.7.2003) Chiều ngang lớn nhất theo hướng Đông Tây khoảng 182m và chiều dọc lớn nhất theo hướng Bắc Nam khoảng 152m. Diện tích đất liền của đảo là 7,2 ha. Diện tích đất xử dụng là 4.320 m2. Loại hình sử dụng bao gồm: (a) Chùa Từ Tôn và các công trình hậu cần và (b) vườn cây ăn trái, câu cảnh.
1.2 Cấu trúc cảnh quan
Hòn Đỏ Từ Tôn là một cảnh quan "bán tự nhiên", nghĩa là tác động của khai goang trồng trọt và xây dựng chùa Từ Tôn không phá vỡ cấu trúc tổng thể đậm nét thiên nhiên của hải đảo. Nét hài hòa giữa các yếu tố thiên nhiên và công trình xây dựng vì mục đích tín ngưỡng đã tạo thành một cảnh quan thanh lịch, yên tĩnh và hiếm hoi trong vịnh Nha Trang mà đâu đâu cũng đang được đầu tư xây dựng phục vụ cho kinh doanh du lịch.
Kể từ năm thành lập chùa Từ Tôn (1960) đến nay, cảnh quan Hòn Đỏ luôn luôn được tu bổ và cải tạo. Các công trình đục đá đào giếng, chỉnh trang chùa Từ Tôn, xây hồ chứa nước và dùng máy bơm nước trực tiếp từ đất liền lên đảo là những công trình cơ bản vừa góp phần ổn định vật chất và tu dưỡng cho vị trụ trì và ban hộ tự của Phạt tử xa gần đến nghe đạo và tu tập, vừa tạo điều kiện duy trì và mở rộng hệ thống sinh thái đa dạng cây cỏ. Qua ý kiến của Đại Đức Thích Chúc Minh, người quản lý Hòn Đỏ, quá trình cải tạo và chỉnh trang toàn cảnh Hòn Đỏ Từ Tôn còn phải được tiếp tục. Đại Đức đã khẳng định ước nguyện này nhân dịp chúng tôi đến thăm chùa ngày 22 tháng 12 năm 2004.
Đại Đức Thích Chúc Minh đã tạo cho chúng tôi, những người tư vấn về thiết kế cảnh quan cơ hội đi thuyền quanh đảo và đi bộ khảo sát sơ bộ cảnh quan trên đảo. Sau đó chúng tôi đã thảo luận với nhau. Những nhận xét, những thông tin, các ý kiến trao đổi, những đánh giá đầu tiên tuy chưa đủ làm nền tảng cho một thiết kế cảnh quan chi tiết song đã giúp cho cúng tôi nhìn rõ vấn đề, mục tiêu và biện pháp cải thiện cảnh quan của đảo. Sau đây là những đúc kết chính:
1 - Tầm nhìn xa và ước nguyện tiếp tục chỉnh trang Hòn Đỏ Từ Tôn của Đại Đức Thích Chúc Minh là chính đáng.
2 - Cần có nhanh một thiết kế cảnh quan sơ bộ để định hướng cho thiết kế chi tiết sẽ lần lượt được hoàn thiện tại từng điểm, tại từng khu chức năng trên đảo.
3 - Những nhận xét chính về cảnh quan của đảo được tóm lược như sau:
a) Nhìn toàn cảnh từ xa
Các bãi đá màu đỏ bao quanh chân Hòn Đỏ Từ Tôn luôn luôn đập mạnh vào mắt.
Diện tích xanh trên đảo, chưa khép thành một khối với đường nét tự nhiên như một quần thể thực vật nguyên sinh, bỡỉ vì (a) những cây phi lao mọc cao lêu nghêu làm cho ngoại hình xanh của đảo trở nên lổm chổm; (b) bảng vàng chữ son gắn trên cổng chùa quá lớn và tường nhà trắng toát đã cắt đứt sự liền khối của quần thể cây xanh. Hai nhân tố này có tác động vừa làm giảm tính chất thiên nhiên và nét thẩm mỹ của đảo, vừa gây nên ấn tượng về sức sống yếu ớt của cây cối trên đảo.
b) Quan sát gần
Từ bến đò nhìn lên bậc tam cấp lên chùa. Vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên bị giảm xuống và ánh mắt chiêm ngưỡng tượng đài đức Quán Thế Âm bị loãng và thậm chí bị rối bởi nhiều hình ảnh và màu sắc nhân tạo: Bảng vàng viết chữ đỏ trên cổng, bảng trắng (ghi điều lệ) Bảo tháp màu vàng phia xa sau lưng tượng Quán Thế Âm và dòng chữ Hán viết trên tảng đá lớn. Dòng chữ Việt màu đỏ (Chùa Từ Tôn) viết trên đá cũng gây tác dụng như vậy.
Tại bãi đá phía Đông của đảo, nhìn lên Nghênh Phong Đài và bãi đá phía Bắc: Những chữ dựng hay viết trên đá, bàn thờ lộ thiên trên bãi đá tuy phô bày được niềm tin về Phật pháp, song không giới thiệu được gì hơn cho sự tự khẳng định của một vị sư đã dày công khai sơn, lập chùa, tu tâp, sống với thiên nhiên, liên kết với thiên nhiên và sự hiện diện của mọt ngôi chùa đã trãi qua một lịch trình 45 năm xây dựng gian khổ có bổn đạo xa gần tìm đến tu học. Hơn nữa các công trình nhân tạo này có thể làm loãng sự thưởng ngoạn của khách tham quan yêu mến thiên nhiên.
1.3 Thiết Kế Sơ bộ
Nhằm
- Xác định các khu chức năng trên Hòn Đỏ Từ Tôn
- Giới thiệu một số giải pháp
2. Chỉnh trang cảnh quan Hòn Đỏ Từ Tôn
2.1 Nguyên tắc thiết kế
Những mục tiêu phân khu chức năng và biện pháp cải tạo theo định hướng quy hoạch cảnh quan hiện đại đều tuân thủ 3 nguyên tắc sau đây:
1. Bảo vệ thiên nhiên và da dạng sinh học
2. Kiến trúc phục vụ tín ngưỡng, nói riêng và vănhóa nói chung, phải hài hòa với cấu trúc sinh thái của hải đảo
3. Duy trì và tôn tạo một cảnh quan du lịch vănhóa trong một khung khổ giới hạn và không gây phièn nhiễu hoặc rối loạn cho việc tu hành thanh tịnh trong khuôn viên chùa và trên toàn bộ hải đảo.
2.2 Phân vùng (vành đai) sinh thái
Hiện nay, ngoại hình của toàn cảnh Hòn Đỏ Từ Tôn, từ chân đảo lên cao, biểu lọ 3 vành đai sinh thái bao quanh đảo và trên cùng là khuôn viên kiến trúc chùa và cơ sở hạ tầng phục vụ chùa. Dưới cùng là vành đai bãi đá, liền theo là vành đai cây bụi rải rác cùng với giây leo và nói tiếp ngay bên trên nữa là vành đai cây trồng gồm cây thân gỗ và nhiều loài cây ăn quả
2.3 Biện pháp cải tạo
2.3.1 Vành đai bãi đá bao quanh chân đảo
Chân đảo được viền quanh bằng những bãi đá lộ thiên. Đó là phún thạch có thành phần sắt cao; qua quá trình phong hóa -ỗy hóa- nên toát ra màu đỏ, màu sắc đặc trưng của đảo và cũng vì vậy mà đảo được đựăt tên là "Hòn Đỏ"
Diện tích các bãi đá từ mặt nước lên đến vành đai xanh trên đảo có nhiều kích cở khác nhau. Từ bến đò phía Tây (hoành độ 25.40) chạy dài đến Tây Nam (hoành độ 25.90) bãi đá có bề rộng 5m (loại trừ nơi có vách đá thì bề rộng nhân lên gấp đôi). Sau đó bãi đá nở rộng dần và khi đến gần "miếu thờ" (hoành độ 26.30) thì tăng vọt lên 35-40 m. Từ nơi đây và với bề rộng khoãng 35- 40 m, bãi đá kéo dài lên hướng Bắc rồi bao ngược lại theo hướng Tây. Đến tọa độ 26,10 /67.30 hướng Tây Bắc thì bề rộng nở ra tối đa khoãng 50 m.
Về hướng Đông có 7 quần thể đá khối với chiều cao từ 5- 9 m, phân phối khá đều theo trục Bắc Nam làm cho hình ảnh các bãi đá nói riêng và toàn cảh bờ bãi trở nên đa dạng sinh động.
Vành đai bãi đá đó là dấu ấn, là đặc trưng của đảo. Tuy nhiên không nên giữ nguyên 100% diện tích của nó mà nhiều nơi cần thu hẹplại để tăng tỷ lệ diện tích xanh.
Giải pháp:
1.) Bến đò
Đại tự chữ Hán viết trên tảng đá ngay lối lên chùa cao 5,75 m nên (a) xóa bỏ hoặc (b) khắc sâu cúng vào đá rồi thếp vàng. Các bảng bố cáo chỉ dẫn...nên viết trên thanh gỗ hoặc bảng gỗ. Không treo hoặc đóng đinh chúng trên cành hoặc thân cây mà dựng tập trung dưới bóng mát của một cây cổ thụ.
2.) Bãi Tịnh Tâm
Là bãi đá hướng Đông Nam, từ tọa độ 26.50 /66.10 đến 27.10 /65.40, có mặt bằng rộng và tương đối phẳng, sẽ nhận chức năng như một khu vực tịnh tâm - tỉnh lặng và không ồn ào, náo nhiệt. Nơi đây Phật tử chùa Từ Tôn và khách tham quan yêu thiên nhiên có thể thư giản, tạm bỏ qua một bên những lo âu và bức xúc của đời thường để tiếp cận với trời biển bao la, ngắm ánh bình minh lên, chiêm nghiệm về sưh phong hóa và bào mòn của đá qua dòng thời gian và các tác động của khí hậu cùng sóng biển, ngồi tham thiền hoặc suy ngẫm về lẽ vô thường, tìm sự tỉnh lặng, tìm Phật trong tâm của chính mình.
Để đạt được chức năng ấy và cũng để phục hồi lại cảnh sắc thiên nhiên thì (a) di dời bàn thờ lộ thiên, chậu hoa nhân tạo và các cây cảnh đến một nơi khác ; (b) xóa bỏ các đại tự viết hay dựng đứng trên đá.
3.) Bãi giải trí
Là bãi đá hướng Đông Bắc, từ tọa độ 26.50 / 67.10 đến 26.70 /66.70, có mặt bằng rộng, tương đối phẳng, có chức năng như một địa điểm giải trí cho mọi khách tham quan.
2.3.2 Vành đai cây bụi
Vành đai cây bụi là vành đai xanh gồm có cây bụi rải rác, dây leo và cỏ. Mặc dù chưa được nghiên cứu và phân loại một cách khoa học, song chúng là những loài tiên phong chịu được nhiều điều kiện khí hậu và lập địa khắc nghiệt. Chúng có giá trị sinh thái rất cao vì giữ đất, tạo mùn, gât ảnh hưởng tốt cho vi khí hậu (giảm nóng, tăng độ ẩm của đảo). Quần thể và băng dải liên kết của chúng là nơi sinh sống và trú ẩn của nhiều loài sinh vật, chim chóc. Vành đai này không hoàn toàn khép kín, ví dụ như tại bến đò tại tọa độ 25.90 /66.20 (điểm giữa) và tọa độ 26.50 /66.00 (điểm giữa). Vè phía Bắc của đảo, chúng hợp tác với cây trồng có tàn rậm (ví dụ như cây me) để cản bớt sức gió và giúp cho các điều kiện lập dịa nằm bên sau về phía Nam ôn hòa hơn, nhờ vậy cây trồng phong phú và phát triển hơn.
Giải pháp
Vì mục đích tăng năng xuất và tăng giá trị sinh thái của vành đai cây bụi.
1,) Mở rộng vành đai cây bụi sâu xuống phía dưới ranh giới thực vật từ 1,0 đến 2,5 m tại những nơi có điều kiện thuận lợi cho kỷ thuạt trồng cây trên địa hình khăc nghiệt.
2,( Trồng dặm thêm vào những nơi cây mọcthưa thớt bằng những loại cây bụi đang có mặt trên đảo hoặc những loài tiền phong bán địa hoang dã của Khánh Hòa, cây coa gai..cũng trồng bằng kỷ thuật trồng cây trên các địa hình khắc nghiệt.
3,) Tránh trồng những cây kiểng vào vành đai cây bụi để giữ tính thiên nhiên của vành đai.
4.)Tránh mở rộng vành đai cây bụi nơi hai địa điểm: Bãi Tịnh Tâm và Bãi giải trí.
2.3.3 Vành đai cây trồng
Đây là vành đai bán thiên nhiên, chuyển tiếp từ khu vực thiên nhiên (vành đai bãi đá và vành đai cây bụi) sanh khu vực xây dựng do bàn tay con người hoàn toàn khống chế.. Vành đai cây trồng chủ yếu là cây thân gỗ, cây ăn quả và cây kiểng. Ngoài giá trị của vitamin từ trái cây hiểm hoi được thu hoạch tại chổ, giá trị sinh thái và thẩm mỹ của vành đai này rất cao.
Thứ nhất, chúng điều hòa vi khí hậu, nghĩa là cúng cho bóng mát, làm giảm nhiệt độ tăng độ ẩm và che chắn gió cho khuôn viên chùa.
Thứ hai, sự đa dạng sinh vật được tăng lên do nhiều nguồn "gen" khác nhau của cây cối được con người mang đến trồng mà hoa, phấn và quả là nguồn thức ăn dinh dưỡng nhiều sinh vật khác nhau. Các chủng loại như nấm, mầm vi sinh, vi khuẩn, vi sinh vật cũng như sinh vật sống trên tán cây, nơi thân cây và dưới gốc, trên và dưới vở cây, trong thân gỗ của mỗi loài, trong thân mục nhờ vậy mà tăng theo (đến nay chùa chưa có phương tiện để mời chuyên gia nghiên cứu, nhận dạng, phân loại và xác định tên của các loài đang hiện diện trên đảo cũng như sự phân bố, tính đặc trưng và mối tương tác giữa chúng với nahu)
Thứ ba, sự kết hợp từng lớp của dây leo, thân bụi thấp, thân cây cao có tán rậm( me, xoài, si v.v..) tạo nên một bức tườngosinh học cản gió, hướng dẫn gió trượt lên trên cao khiến cho những gì bên sau bức tường ấy được che chở tốt hơn.
Thứ tư, sự đa dạng về hình dáng của thân, cành, phiến lá và màu sắc của hoa lá hiện ra vẻ đẹp "muôm màu muôn vẻ" của thiên nhiên làm tăng sự rung độngvà cảm thụ của con người. Đây là vẻ đẹp của khách yêu thiên nhiên hoặc cho khách vănchương. Dòng chảy của thời gian và tánh vô thường của vạn vật luôn luôn hiện diện qua sự "sinh thành, hoại diệt" của cảnh vật trên đảo, hiện diện trước mặt và trong tâm thức của kẻ đến đây học đạo. Đó là vẻ đẹp vănhóa của ngưòi mến mộ đạo Phật.
Giải pháp
1.)Trồng cây bảo vệ đa dạng sinh học
Dựa theo khoa "hiện tượng học" về giới thức vật (chu kỳ đâm chồi ra lá, nở hoa kết trái, thời điểm trái chín cây, lá chuyển màu, lá rụng) mà trồng thêm những loài mới có màu sắc thi vị (cây bàng chuyển sắc lá) hoặc giảm bớt số lượng cây tụng lá trơ cành nhiều tháng gây ấn tượng khô khốc nơi cảnh quan (cây sứ).
2.) Trồng cây chắn gió về phía Bắc của đảo.
Trồng kết hợp cây có lá rậm quanh năm, có chiều cao tối đa khác nhau thành tầng lớp thấp cao và kín từ bãi đá lên vành đai cây trồng (dây leo,cây bụi me, xoài, , si..) để làm tường chắn gió.
3.)Trồng cây thẩm mỹ
Trồng phân tán đó đây, những cụm cây lưu niên bản địa có thân và tán đẹp, mặt khác cũng trồng một số cây đơn lẽ chịu được điều kiện lập địa khắc nghiệt nơi vài hốc đá. Khi thân cao từ 1 đến 5 m sẽ hình thành những dấu ấn thẩm mỹ trong toàn bộ thẩm quan của đảo.
Trồng dày cây (ví dụ như phi lao có cưởng chế chiều cao) chung quanh nhà vệ sinh (tác dụng che chắn kín đáo) hoặc hố rác (sẽ tách rác sinh học riêng để làm phân vi sinh cho việc trồng cây trên đảo; lựa rác thuộc vật liệu nhựa và kim loại để xữ lý đặc biệt).
Trồng cây và hoa thành ba tầng thấp cao từ trước ra sau để che vách tường trắn của nhà sinh hoạt xây lưng về phía Tây, nơi có đường lộ giao thông và nhà dân cư.
4.) Trồng hai cây lưu niên và nuôi dưỡng sao cho chúng chóng lớn thành đại thụ hai bên cổng lên chùa để làm biểu trưng cho chùa và cũng để hướng cái nhìn của khách vào ngõ lên chùa.
5.)Trong một số loài cây rừng bản địa có tán rộng thay dần những cây phi lao (cây dương) lá thưa và cao lêu nghêu.
6.) Chặt một ít cây ở hướng Tây để tầm nhìn thoáng và khách viếng cảnh có thể thưởng thức trọn vẹn màu biển và ánh mặt trời lặn
7.) Cần có những biện pháp che đậy an toàn cho các giếng đào, ngừa sự rủi ro có thể xãy ra cho trẻ em, dù xác xuất có thể đánh giá là "số không".
2.3.4 Khuôn viên kiến trúc
Khuôn viên kiến trúc chùa và cơ sở hạ tầng phục vụ chùa là khu vực nhân tạo. Các vấn đề xây dựnh và thiết kế cảnh quan trong khuôn viên này hoàn toàn thuộc thẩm quyền của kiến trúc sư với sự góp ý của ban quản lý chùa. Tuy nhiên về mặt sinh thái có 4 góp ý như sau:
1.) Dưới nến chùa nên xây một tầng hầm chứa nước.
2.) Nên có một hệ thống máng xối để hứng tối ưu nước mưa từ mái.
3.) Xây liên két cá hồ chứa nước lộ thiên thấp và được che khuất sau cây cối.
4.) Tùy theo diện tích còn lại sau khi chùa được chỉnh trang sẽ chọn hai địa điểm có thể đặt thuận lợi để xây hai sinh cảnh ngập nước gồm có: một hồ sen súng và một ao cạn từ 4 đến 6 m2) để nuôi trông một số loài thức vật nước ngọt)
Nổi niềm mong muốn của Lê Triều Phương là Nha Trang sẽ có một cảnh thiên nhiên trên một hòn đảo nhơ nhắn xinh đẹp gần kề thành phố để du khách có thể vừa ngắm cảnh trời biển vừa có nơi tịnh tâm sau những phút giây sinh hoạt mệt nhọc tinh thần. Ngôi chùa Từ Tôn cần được chỉnh trang lại cho phù hợp với cảnh trí thiên nhiên mà không cần phải tân tạo quy mô đồ sộ vì như thế nó sẽ phá vở cảnh thiên nhiên trên đảo. Nên trả lại cho thiên nhiên những phong cảnh tự nhiên, những vách đá ẩn ánh màu từ bi hơn là những nét chữ, những pho tượng nhân tạo.
Đồng thời chính quyền địa phương cần giúp đở các phương tiện cần thiết như hệ thống điện nước, các chuyên viên trồng tỉa cây xanh, bố trí cảnh quan cho nhà chùa để biến khu vực này làm một khu tham quan sinh thái hòa hợp với tôn giáo. Đà Lạt có khu sinh thái hòa điệu cùng thiền viện Trúc Lâm thì Nha Trang cũng có Hòn Đỏ hồng tươi với sắc đá và vườn cây sinh thái bao trùm lấy chùa Từ Tôn. Chùa làm cho cảnh thêm duyên. Cảnh tăng thêm từ bi cho chùa.
(GSTS Lê văn Tâm)
Trích từ: Chimviet.free
Xung quanh vụ Chùa Từ Tôn xâm phạm danh thắng Hòn Đỏ:
Tỉnh đã giải quyết hợp lý, cần thực hiện nghiêm túc
19/01/2013, 00:02 [GMT+7]
Những năm qua, danh thắng Hòn Đỏ liên tục bị những người sống ở chùa Từ Tôn (đảo Hòn Đỏ) xâm hại. UBND tỉnh Khánh Hòa và các cơ quan chức năng đã giải quyết hợp tình, hợp lý. Thế nhưng, mới đây, Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa lại phát hiện một số hành vi xâm hại mới.
 |
| Đảo Hòn Đỏ. |
Giải quyết hợp tình, hợp lý
Theo báo cáo của Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa (tên cũ là Trung tâm Quản lý di tích - danh lam thắng cảnh Khánh Hòa), kể từ năm 2003, khi đường Phạm Văn Đồng được xây dựng tạo nên diện mạo mới cho danh thắng Hòn Chồng - Hòn Đỏ, những người sống ở chùa Từ Tôn đã không ngừng cơi nới, xây dựng trái phép nhiều hạng mục công trình trên đảo.
 |
| Xây đắp chữ ngay dưới biển cấm “xâm phạm” danh thắng. |
Đầu năm 2004, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Khánh Hòa có công văn gửi UBND tỉnh về việc trùng tu tôn tạo chùa Từ Tôn. Sau đó, UBND tỉnh đã có công văn phúc đáp: “Đồng ý trên nguyên tắc chùa Từ Tôn sẽ được trùng tu tôn tạo phù hợp với quy hoạch chung của danh thắng Hòn Chồng - Hòn Đỏ. Trước khi tiến hành trùng tu nhất thiết phải tiến hành các thủ tục về giao quyền sử dụng đất, xác định ranh giới chùa Từ Tôn được sử dụng trong khu vực Hòn Đỏ. Việc trùng tu, tôn tạo chùa Từ Tôn phải được Sở Xây dựng xét duyệt bản vẽ thiết kế, được UBND tỉnh cho phép mới được tổ chức thực hiện. Từ nay trở đi, chùa Từ Tôn không được tự ý, tùy tiện xây dựng công trình trái phép với quy định của Nhà nước…”.
 |
| Dựng bàn thờ, đắp chữ trên tảng đá sát mép đảo. |
Ngày 13-5-2004, UBND tỉnh đã có quyết định “Giao đất cho Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Khánh Hòa để sử dụng vào mục đích tôn giáo tại chùa Từ Tôn, Hòn Đỏ” với diện tích 900m2. Tuy nhiên, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh và ông Hồ Nguyễn Xuân Linh (đại diện chùa Từ Tôn) đã từ chối nhận đất. Sau đó, ông Linh thuê người đục phá đá trên đảo Hòn Đỏ để lấy đá xây dựng khuôn viên bao quanh vườn cây, hồ nước, lối đi…; san rộng mặt bằng, vận chuyển các tấm bê tông đúc sẵn từ đất liền sang đảo để làm lối đi; xây dựng thêm các công trình mới. Việc làm này đã phá vỡ cảnh quan của danh thắng Hòn Đỏ. Tháng 3-2008, UBND tỉnh có văn bản yêu cầu ông Hồ Nguyễn Xuân Linh chấm dứt hành vi xây dựng và tự nguyện tháo dỡ các công trình xây dựng trái phép trên đảo; hợp tác với các cơ quan chức năng giải quyết các thủ tục đất đai, xây dựng công trình theo đúng pháp luật với mục đích tôn tạo cảnh quan, bảo vệ môi trường kết hợp với du lịch tâm linh trên đảo Hòn Đỏ, nhưng ông Linh bất hợp tác.
 |
| Dựng tượng ngay sát mép đảo. |
Ngày 31-8-2010, Tỉnh ủy Khánh Hòa có cuộc họp với đại diện chùa Từ Tôn để giải quyết những vấn đề liên quan đến chùa. Tại cuộc làm việc này, ông Nguyễn Văn Tự (khi ấy là Bí thư Tỉnh ủy) đã đưa ra hướng giải quyết mở: chùa Từ Tôn nhận 900m2 đất trên đảo Hòn Đỏ (nếu có nhu cầu có thể xin thêm nhưng không quá 300m2) hoặc tỉnh sẽ cấp đất trong đất liền (4.000m2) để chùa xây dựng nơi thờ tự mới. Sau đó, đại diện chùa Từ Tôn đã có đơn xin cấp đất, cam kết sẽ tự tháo dỡ các công trình vi phạm sau khi xây dựng chùa mới. Ngày 13-5-2011, UBND tỉnh có quyết định giao đất cho chùa Từ Tôn với diện tích 900m2 (21x42,85m) để sử dụng vào mục đích tôn giáo; các cơ quan chức năng đã tiến hành cắm mốc giao đất cho chùa để chùa chuẩn bị các thủ tục cần thiết để xây dựng cơ sở mới trên phần đất được giao. Hiện nay, Sở Tài nguyên - Môi trường đang làm các thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho chùa Từ Tôn (đại diện là ông Hồ Nguyễn Xuân Linh). Theo ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, các cơ quan chức năng đã làm thủ tục nhập khẩu cho những người sống ở chùa Từ Tôn trên đảo Hòn Đỏ.
Cần thực hiện nghiêm túc
 |
| Xẻ đá danh thắng Hòn Đỏ để xây dựng các công trình trên đảo (ảnh chụp năm 2007). |
Bà Ngô Mỵ Châu - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa: “Việc vận động ông Hồ Nguyễn Xuân Linh tự giác tháo dỡ những hạng mục đã xâm hại danh thắng, trả lại giá trị đích thực của danh thắng là việc làm cần thiết. Tuy nhiên, nếu những người sống ở chùa Từ Tôn không tự giác chấp hành, các cơ quan chức năng cần phải kiên quyết tháo dỡ các hạng mục đã làm trái với Luật Di sản văn hóa để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, đồng thời trả lại vẻ đẹp của danh thắng Hòn Đỏ”.
Đại tá Hồ Thanh Tùng - Phó Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Khánh Hòa: Những năm qua, lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh thường xuyên phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra tình hình trên đảo Hòn Đỏ và đã phát hiện nhiều hành vi xâm hại danh thắng của ông Hồ Nguyễn Xuân Linh. Mỗi khi phát hiện các hành vi xâm hại danh thắng cũng như những vấn đề liên quan đến an ninh biên giới quốc gia, chúng tôi đều báo cáo lãnh đạo tỉnh để có hướng xử lý.
Để giải quyết dứt điểm tình trạng này, Tỉnh ủy và UBND tỉnh cần chỉ đạo các cơ quan chức năng xử lý một cách đồng bộ, kiên quyết tháo dỡ những công trình trái phép trên đảo Hòn Đỏ. Ngoài việc cắm mốc giao đất cho chùa Từ Tôn, cơ quan chức năng cần xây dựng ranh giới rõ ràng để tránh những rắc rối về sau”.
|
Trong thời gian chờ đợi được cấp GCNQSDĐ và làm thủ tục xây dựng cơ sở vật chất mới để phục vụ công tác tôn giáo, ông Hồ Nguyễn Xuân Linh lại tiếp tục có hành động xâm phạm danh thắng, xây dựng trái phép trên đảo Hòn Đỏ. Theo báo cáo của Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh, tháng 7-2011, bảo vệ Trung tâm phát hiện chùa Từ Tôn kéo dây điện ngầm từ nhà dân ở phía bên kia đường Phạm Văn Đồng qua Hòn Đỏ. Mới đây, cán bộ Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh phát hiện trên tảng đá ở khu vực tảng đá lớn phía bên phải đường đi lên chùa Từ Tôn (Hòn Đỏ) có đắp chữ nổi bằng xi măng với hơn 160 chữ cái (cỡ chữ 10cm) ngay dưới biển báo “Di tích lịch sử văn hóa cấm xâm phạm”, hiện đã được thay mới thành “Danh thắng đã xếp hạng, cấm xâm phạm”. Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 25-12-2012, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) đã có thông báo yêu cầu ông Hồ Nguyễn Xuân Linh tháo dỡ các dòng chữ vừa xây đắp, khôi phục lại trạng thái ban đầu trước ngày 31-12-2012, thế nhưng đến ngày 11-1-2013, khi chúng tôi trở lại Hòn Đỏ thì các dòng chữ này vẫn y nguyên.
Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Nguyễn Xuân Linh thừa nhận đã cho đắp các dòng chữ nói trên, nhưng theo ông “việc này đã được làm từ năm 2010, cùng lúc với việc đắp chữ ở những hòn đá khác”?! Ông Linh cho biết đã nhận được thông báo của Sở VH-TT-DL nhưng vẫn chưa thực hiện việc tháo dỡ do văn bản đến chậm. “Thông báo yêu cầu tháo dỡ các dòng chữ trước ngày 31-12-2012, nhưng đến ngày 1-1-2013 tôi mới nhận được văn bản nên không biết phải thực hiện thế nào. Tới đây, tôi sẽ gặp lãnh đạo Sở để trao đổi, làm rõ hơn vấn đề này”, ông Linh nói. Ông Linh cho biết thêm, hiện nay ông đã chuẩn bị xong bản thiết kế trùng tu chùa Từ Tôn theo đúng diện tích tỉnh giao, khi nào có GCNQSDĐ sẽ trình lên các cơ quan chức năng để thẩm định; khi chùa mới xây dựng xong, ông sẽ di dời, tháo dỡ các công trình xây dựng trái phép vào bên trong khuôn viên của chùa theo đúng cam kết trước đây với tỉnh.
Trong quá trình giải quyết những vướng mắc ở Hòn Đỏ, lãnh đạo tỉnh đã có chủ trương hợp tình, hợp lý “vừa để lại chùa, vừa xây dựng công viên trên đảo Hòn Đỏ”. Trong quy hoạch tổng thể danh thắng Hòn Chồng - Hòn Đỏ cũng đã ghi nhận sự hiện hữu của chùa Từ Tôn. Theo quy hoạch này, ngoài phần đất giao cho chùa Từ Tôn, phần còn lại tỉnh giao cho Sở VH-TT-DL xây dựng công viên, tôn tạo cảnh quan để làm đẹp thêm Hòn Đỏ theo đúng Luật Di sản văn hóa để phục vụ nhân dân và du lịch. Lãnh đạo tỉnh cũng từng tính đến phương án sau khi dự án tôn tạo cảnh quan Hòn Đỏ hoàn thành, Sở VH-TT-DL sẽ ký hợp đồng với đại diện chùa Từ Tôn để chùa bảo quản, chăm sóc… Theo thông báo của Tỉnh ủy, việc xây dựng công viên Hòn Đỏ sẽ hoàn tất trước Tết Nguyên đán 2011. Tuy nhiên, do một số vướng mắc nên đến nay dự án công viên Hòn Đỏ vẫn chưa được xây dựng. Ông Trần Đình Dũng - Trưởng phòng Kế hoạch Sở VH-TT-DL cho biết: “Trước đây, Tỉnh ủy chỉ đạo việc xây dựng công viên Hòn Đỏ phải hoàn thành trước Tết Nguyên đán 2011, tuy nhiên do phải điều chỉnh quy hoạch tổng thể khu danh thắng Hòn Chồng - Hòn Đỏ nên mọi việc phải đình lại. Hiện nay, Sở đã hoàn thành thiết kế xây dựng công viên (tổng đầu tư hơn 2 tỷ đồng), tuy nhiên do tỉnh đang gặp khó khăn về kinh phí nên dự kiến đến năm 2015 mới thực hiện được”.
Trong việc giải quyết những vấn đề vướng mắc ở Hòn Đỏ, từ trước đến nay tỉnh đều đưa ra những chủ trương, cách thức giải quyết hợp tình, hợp lý. Để mọi việc kết thúc một cách có hậu, thiết nghĩ chùa Từ Tôn (đại diện là ông Hồ Nguyễn Xuân Linh) nên thực hiện đúng chỉ đạo của Tỉnh ủy và UBND tỉnh, cũng như những điều chùa đã cam kết. Bên cạnh đó, Sở VH-TT-DL cũng sớm hoàn thành việc xây dựng công viên Hòn Đỏ góp phần làm đẹp thêm cảnh quan của danh thắng này, phục vụ người dân và du khách đến tham quan.
TỔ PHÓNG VIÊN/ Baokhanhhoa
Quy hoạch chi tiết 1/500 khu Hòn Chồng - Hòn Đỏ:
Tôn tạo cảnh quan đặc trưng, đồng thời bảo tồn danh thắng
23/12/2009, 18:26 [GMT+7]
Hòn Chồng - Hòn Đỏ là một trong các khu di tích danh thắng ven biển cửa ngõ phía Bắc TP. Nha Trang. Để bảo tồn và khai thác khu di tích danh thắng này tương xứng với tiềm năng và nâng lên tầm cao mới, vừa qua, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch chi tiết khu di tích.
Ngày 22-10-2009, ông Nguyễn Chiến Thắng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh ký Quyết định số 2675/QĐ-UBND phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu di tích danh lam thắng cảnh Hòn Chồng - Hòn Đỏ. Dự án được quy hoạch trên tổng diện tích 8 ha; phía Đông, Nam và Bắc giáp biển, phía Tây giáp đường Phạm Văn Đồng. Đây là khu di tích danh lam thắng cảnh đã được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích thắng cảnh quốc gia từ năm 1998. Theo Quyết định 2675, nội dung đồ án thiết kế quy hoạch gồm: Tổ chức không gian quy hoạch kiến trúc cảnh quan; quy hoạch sử dụng đất; quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật và những quy định về quản lý quy hoạch xây dựng.
Quy hoạch chi tiết khu di tích danh thắng Hòn Chồng - Hòn Đỏ.
Khu di tích danh lam thắng cảnh Hòn Chồng - Hòn Đỏ nằm ở khu vực trung tâm thành phố, gần bờ vịnh Nha Trang - một trong những vịnh đẹp nhất thế giới, do vậy, việc đầu tư quy hoạch phải đảm bảo tôn tạo được cảnh quan với nét đặc trưng nhằm gây ấn tượng với du khách, đồng thời phù hợp với tiêu chí bảo tồn danh thắng của Nhà nước. Quán triêït tinh thần đó, tổ chức không gian quy hoạch đã xác định một số nội dung chính như: Bảo tồn cảnh quan các bãi đá tự nhiên xung quanh khu vực Hòn Chồng - Hòn Đỏ. Quảng trường, đường dạo, cây xanh, thảm cỏ được bố trí xen kẽ với các khu chức năng đặc thù (vườn tượng, điểm dừng chân ngắm cảnh, vườn đá, xen kẽ các kiến trúc nhỏ như: đài phun nước, tượng điêu khắc…); dọc đường Phạm Văn Đồng, tổ chức các khu cây xanh, cảnh quan, công viên đá, công viên chuyên đề… Giữ nguyên vị trí Nhà Hội quán; nghiên cứu thiết kế trưng bày, sắp đặt, đảm bảo tính thẩm mỹ, kết hợp khai thác dịch vụ, tạo phong phú trong hoạt đôïng dịch vụ du lịch. Di dời, giải tỏa trạm quan trắc để quy hoạch xây dựng công viên chuyên đề nhằm tạo điểm nhấn và đặc thù cho khu vực. Bố trí các chòi dừng chân, ngắm cảnh ven đường dạo, tập trung chủ yếu ở Hòn Đỏ. Xây dựng công viên Hòn Đỏ hài hòa với cảnh quan thiên nhiên hiện có nhằm tạo thêm nhiều điểm tham quan ngắm cảnh biển cho du khách; đồng thời xây dựng một trạm bảo vệ của Bộ đội Biên phòng quy mô nhỏ. Cầu nối giữa Hòn Đỏ và Hòn Chồng là cầu thẳng, thể hiện tính mạnh mẽ, vững chắc trước biển. Tỉnh sẽ tổ chức thi tuyển mẫu kiến trúc nhằm đạt yêu cầu tối đa. Mở rộng bãi đỗ xe trước khi qua Hòn Đỏ, kết hợp với sân ngắm cảnh.
Về quy hoạch sử dụng đất, hệ thống hạ tầng kỹ thuật và các quy định về quản lý xây dựng quy hoạch, Quyết định của UBND tỉnh ghi rõ: Khu Hòn Chồng có diện tích 7,03 ha; ngoài 0,32 ha mặt nước và công viên đá được giữ nguyên hiện trạng, diện tích còn lại sử dụng xây dựng các công trình công cộng; công viên cây xanh, công viên chuyên đề và đường giao thông. Khu vực Hòn Đỏ, ngoài diện tích 1,06 ha bãi đá ngập nước không thuộc ranh giới quy hoạch, phần đảo nổi 0,97 ha được sử dụng xây dựng các công trình công cộng, công viên cây xanh, công viên đá và đường giao thông. Quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật bao gồm: Đường giao thông; san nền, thoát nước mưa; cấp nước; cấp điện; vệ sinh môi trường, được quy hoạch chi tiết đáp ứng các nhu cầu của một dự án du lịch đồng thời đảm bảo bảo tồn danh thắng quốc gia.
Về quản lý quy hoạch xây dựng, đồ án quy hoạch Hòn Chồng - Hòn Đỏ căn cứ vào các quy định của Luật Xây dựng, Nghị định 08/2005/NĐ-CP ngày 21-4-2005 của Chính phủ và Quy chuẩn xây dựng do Bộ Xây dựng ban hành. UBND tỉnh giao các sở: Kế hoạch và Đầu tư; Xây dựng; Tài nguyên và Môi trường; Giao thông - Vận tải, Văn hóa - Thể thao và Du lịch, UBND TP. Nha Trang tổ chức thực hiện.
Như vậy, sau 12 năm kể từ khi được xếp hạng Di tích thắng cảnh quốc gia, Hòn Chồng - Hòn Đỏ đã được quy hoạch bài bản. Hy vọng sau khi triển khai thực hiện, danh thắng này sẽ có diện mạo mới, là điểm nhấn của một trong những vịnh đẹp nhất thế giới, đồng thời là điểm đến không thể bỏ qua của du khách khi đến Nha Trang - Khánh Hòa.
NGUYỄN XUÂN/ Baokhanhhoa
Tham khảo tiếp ở báo Khánh Hòa:
22/12/2007 - Khai thác đá, xây dựng trái phép ở danh thắng Hòn Đỏ
25/04/2009 - Hòn Đỏ lại bị tàn phá
02/10/2009 - Danh thắng quốc gia Hòn Đỏ lại bị xâm hại
09/07/2013 - Cắm lại mốc giới chùa Từ Tôn
21/12/2013 - Lạ lùng Hòn Đỏ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét